Ενεργειακή Αναβάθμιση Κτηρίων

Εξοικονόμηση ενέργειας στα κτήρια

Ο τομέας των κτηρίων και των μεταφορών αποτελούν τους μεγαλύτερους καταναλωτές ενέργειας στη χώρα. Τα κτήρια στην Ελλάδα ευθύνονται περίπου για το 36% της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης ενώ, κατά την περίοδο 2000–2005, αύξησαν την ενεργειακή τους κατανάλωση κατά περίπου 24%, μία από τις μεγαλύτερες αυξήσεις στην Ευρώπη.

Ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους τα ελληνικά κτήρια είναι ιδιαιτέρως ενεργοβόρα είναι η παλαιότητά τους και η μη ενσωμάτωση σύγχρονης τεχνολογίας σε αυτά, λόγω έλλειψης σχετικής νομοθεσίας τα τελευταία 30 χρόνια.

Περισσότερα από αυτά τα κτήρια αντιμετωπίζουν θέματα όπως:

· μερική ή παντελή έλλειψη θερμομόνωσης,

· παλαιάς τεχνολογίας κουφώματα (πλαίσια/μονοί υαλοπίνακες),

· ελλιπή ηλιοπροστασία των νότιων και δυτικών όψεών τους,

· μη επαρκή αξιοποίηση του υψηλού ηλιακού δυναμικού της χώρας,

· ανεπαρκή συντήρηση των συστημάτων θέρμανσης/κλιματισμού με αποτέλεσμα χαμηλή απόδοση.

Θερμομόνωση Δωμάτων, ΕΛΟΤ ΕΝ 13163

Κάθε δώμα είναι αναγκαίο να θερμομονώνεται καθώς κατά κανόνα αποτελεί την επιφάνεια με τις μεγαλύτερες θερμικές απώλειες του κτιριακού κελύφους. Επίσης το δώμα πρέπει να θερμομονώνεται και για έναν πρόσθετο λόγο, αυτόν της προστασίας της πλάκας οροφής από τη διάβρωση και τις καιρικές μεταβολές που σταδιακά την αποσαθρώνουν.

Η θερμομόνωση δωμάτων αποτελεί μία διαχρονική εφαρμογή της διογκωμένης πολυστερίνης EPS.

Χαρακτηριστικό γνώρισμα του EPS, που το καθιστά το κατάλληλο υλικό για τέτοιου είδους εφαρμογές, είναι η διαστασιακή του σταθερότητα. Το EPS, ανεξάρτητα από τη θέση στην οποία θα τοποθετηθεί στην οικοδομή, δεν κινδυνεύει να υποστεί παραμορφώσεις, στρεβλώσεις, καθιζήσεις, συρρικνώσεις, διαφοροποίηση διαστάσεων και οποιεσδήποτε αλλοιώσεις στη μορφή του ή στη μάζα του.

Οι επιμέρους κατηγορίες της θερμομόνωσης δωμάτων με EPS είναι:

Συμβατική
Ανεστραμμένη
Φυτεμένα δώματα

Συμβατική Θερμομόνωση Δωμάτων

Το συμβατικό δώμα αποτελεί την πλέον διαδεδομένη προσέγγιση της θερμομόνωσης του δώματος στις ελληνικές κατασκευές.

Με την προσθήκη θερμομόνωσης με διογκωμένη πολυστερίνη EPS σε ένα μη μονωμένο δώμα μειώνεται ο συντελεστής θερμοπερατότητας του δομικού στοιχείου κατά 60 – 70%.

Κύρια χαρακτηριστικά του, η υψηλή ή μέση βατότητα, η δυνατότητα διαμόρφωσης της τελικής επιφάνειας κατά το δοκούν και (ανάλογα με την τελική επίστρωση) η δυνατότητα πάκτωσης ή άλλης μηχανικής στερέωσης συστημάτων και εγκαταστάσεων επί αυτού

Η θερμομόνωση θα πρέπει να τοποθετείται σε συνδυασμό με την υγρο-μόνωση του δώματος.

Η διογκωμένη πολυστερίνη τοποθετείται κάτω από τη στεγάνωση του δώματος με κόλλα ή μηχανική στήριξη (αν απαιτείται).

Ακολουθεί η απεικόνιση μόνωσης ενός συμβατικού δώματος:

Είναι απαραίτητη η προσεκτική διαμόρφωση των κλίσεων του δώματος, γιατί η μακροχρόνια συσσώρευση έστω και μικρών ποσοτήτων νερού μπορεί να οδηγήσει σε κατασκευαστικές αστοχίες. Στη στρώση κλίσεων πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στην κατασκευή και στεγάνωση των αρμών διαστολής. Η θερμομόνωση τοποθετείται αφού ολοκληρωθούν όλες οι εργασίες του δώματος, για την αποφυγή τραυματισμών του υλικού. Προσοχή πρέπει να δίνεται στην επιλογή του υλικού, καθώς αυτό πρέπει να διαθέτει μεγάλη αντοχή σε θλίψη (min. 200kpa) και ελάχιστη υδατοαπορρόφηση. Προσοχή πρέπει να δίνεται στην κατασκευή των αρμών της θερμομόνωσης: οι πλάκες της διογκωμένης πολυστερίνης είναι σημαντικό να διασταυρώνονται, έτσι ώστε να μην συμπίπτουν οι κάθετες ακμές τους. Επίσης πρέπει να εφαρμόσουν καλά γύρω από προεξοχές, ανακάμψεις και απορροές όμβριων υδάτων. Τέλος, η στεγάνωση πρέπει περιμετρικά, όπου υπάρχουν στηθαία, να γυρίζει τουλάχιστον 30cm πάνω από την τελική επιφάνεια του δώματος.

Ανεστραμμένη Θερμομόνωση Δωμάτων

Με την προσθήκη θερμομόνωσης με διογκωμένη πολυστερίνη EPS 150 ή EPS 200 σε ένα μη μονωμένο δώμα μειώνεται ο συντελεστής θερμοπερατότητας του δομικού στοιχείου κατά 60 – 70%.

Το αντεστραμμένο δώμα συνδυάζει τα πλεονεκτήματα εξοικονόμησης ενέργειας ,που έχει το συμπαγές βατό δώμα, με μια πιο ορθολογική διαδοχή των στρώσεων, από πλευράς φυσικής των κτιρίων, ενώ παράλληλα είναι και πιο οικονομικό στην κατασκευή του. Το θερμομονωτικό στρώμα στην περίπτωση αυτή βρίσκεται εξωτερικά, επάνω από τη στεγάνωση και καλύπτεται από μια στρώση χαλικιού ή από πλάκες ταράτσας. Εναλλακτικά διατίθενται στην αγορά σύνθετες πλάκες διογκωμένης πολυστερίνης με επικολλημένη επικάλυψη τύπου ταρατσόπλακας ή κεραμικού πλακιδίου. .

Ακολουθεί η απεικόνιση μόνωσης ενός ανεστραμμένου δώματος:

Αποτελεί κατασκευαστικά μία εύκολη παρέμβαση, που απαιτεί ωστόσο να προσεχθούν κάποια σημεία. Είναι απαραίτητος ο έλεγχος της προϋπάρχουσας διαμόρφωσης των κλίσεων του δώματος, διότι επηρεάζει τη διάρκεια ζωής της στεγανωτικής στρώσης. Η θερμομόνωση τοποθετείται αφού ολοκληρωθούν όλες οι εργασίες του δώματος, για την αποφυγή τραυματισμών του υλικού.

Φυτεμένα Δώματα

Φυτεμένο ή Πράσινο Δώμα ορίζεται το κομμάτι της επιφάνειας της οροφής κτιρίων που καλύπτεται με φυτά, σύμφωνα τις οδηγίες που δίνονται από Κανονισμούς ή/ και την εκάστοτε Εθνική Νομοθεσία, και αποτελείται από την κατάλληλη υποδομή (θερμομόνωση EPS, αντιριζική μεμβράνη, αποστραγγιστικό σύστημα, φίλτρα, υπόστρωμα ανάπτυξης φυτών), τα φυτά και το σύστημα άρδευσης. Τα φυτεμένα δώματα αναφέρονται και ως πράσινες στέγες, οροφόκηποι και green roofs.

Τα φυτεμένα δώματα, ως παθητική τεχνική εξοικονόμησης ενέργειας, εφαρμόζεται εδώ και πολλά χρόνια στο εξωτερικό, όπου μετά από πολλές εφαρμογές φυτεμένων δωμάτων υπάρχουν οι γνώσεις και τα δεδομένα για την κατασκευή Προτύπων και απαιτούμενων προδιαγραφών για την κατασκευή τους.

Υπάρχουν τρεις τύποι πράσινων δωμάτων: εντατικού τύπου, ημιεντατικού τύπου και εκτατικού τύπου.

Κατά την ανάλυση της καταλληλότητας του κτηρίου για την εγκατάσταση φυτεμένου δώματος θα πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψη οι εξής παράμετροι:

Στατική Αντοχή – επάρκεια του στατικού φορέα του κτηρίου στην επιπρόσθετη αύξηση του φορτίου που προέρχεται από τα κατασκευαστικά στοιχεία του Πράσινου δώματος.
Κλίση του δώματος/στέγης.
Χρήση – χρηστικότητα.

Επισημάνσεις:

Επιλέγουμε τον σωστό τύπο διογκωμένης πολυστερίνης EPS, καθώς απαιτείται υλικό με μεγάλη αντοχή σε θλίψη (min. 150-200kpa – EPS 150 ή EPS 200).

Προσοχή πρέπει να δίνεται στη διαμόρφωση των αρμών της θερμομόνωσης. Οι πλάκες της διογκωμένης πολυστερίνης είναι σημαντικό να διασταυρώνονται έτσι ώστε να μην συμπίπτουν οι κάθετες ακμές τους. Επίσης πρέπει να εφαρμόσουν καλά γύρω από προεξοχές, ανακάμψεις και απορροές όμβριων υδάτων.